"කියන්නේ එකක්, කරන්නේ තව එකක්" නම් එතැන ප්‍රතිපත්තියක් නොමැත. එමෙන්ම 2600 වැනි ශ්‍රී සම්බුද්ධත්ව ජයන්තියට පිළිවෙතින් පෙළගැසෙන්නැ යි කියනු ද නිතරම ඇසේ. මේ කරුණු දෙකකි. එහෙත් සම්බන්ධයක් ද තිබේ. බෞද්ධයෙකුගේ නිත්‍ය ප්‍රතිපත්තිය පංච ශීලයයි. එය රකින්නට බැරිනම් සමාදන් නොවිය යුතුය. එහෙත් පන්සිල් 'ගැනීම' සිරිතට කරන බැවින්දෝ එය එතරම් ගණනකට නොගන්නා පිරිස බොහෝය. තවත් සමහරෙක් කරනා දෑ තේරුම් ගන්නට අපහසුය.
මේ මෑතක දී, බසයේ ගමන් කරන විට දුටු දෙයකි. මා අසල වාඩි වී සිටි වයසක පුද්ගලයෙකි. හේ බීමතින්ය. මටද ගඳ දැනේ. බෙල්ලන්විල පන්සල ආසන්න වනවාත් සමඟම ඔහු නැඟිටින්නට වෙර දැරීය. එහෙත් වෙරි බැවින් නොහැකි විය. ඒ නිසා දෑත එක්කර වැන්දේය. සුරාමේරය ශික්ෂා පදය බිඳ තිබුණත් පන්සල කෙරෙහි ඔහුගේ ශ්‍රද්ධාව පැවැත්තා සේය. අනිකුත් සිල් පදවල තත්වය ද මෙසේය. 'පාණාතිපාතා' ශික්ෂා පදය සමාදන්ව ඊට විරුද්ධ දේම කරති. පිටකොටුවේ වෙසක් සැරසිලි මෙන්ම මී පාසාණම් විකිණෙන්නේ ද එබැවිනි.
සොරකම ගැන කතා කරනවානම් කීමට අපූරු කතාවක් තිබේ. කලක් මාගේ හිතවතෙකුව සිටි පුද්ගලයෙකි. ඔහු වෙබ් අඩවි හා පිටු නිර්මාණය කරයි. යමක් අලුතින් නිර්මාණය කරන්නට අවශ්‍ය වූ විට තව කෙනෙක්ගේ වෙබ් පිටුවක් ගෙන තමන්ට අවැසි ලෙස වෙනස් කර මොහුගේ වෙබ් අඩවියක පළ කරයි. මෙසේ කිරීම නිසා කීප සැරයක්ම හසු වී හිත නොහොඳකම් ආදී නොයෙකුත් ප්‍රශ්න ද ඇති විය. ඔහුගේ දරුවාට නම් තිබ්බේ ද ඒ හා සමාන අයුරකිනි. මිතුරෙකුගෙන් නම් ලැයිස්තුවක් ඉල්ලා ඒ මිතුරා තම දියණියට තැබූ නමේ අකුරක් දෙකක් පමණක් වෙනස් කරගෙන මොහු ද නමක් සාදා ගති. ඊට මොකුත් කිව නොහැක්කේ ඒ ඔහුගේ අභිමතය වන බැවිනුත්, එසේ කිරීමට ඔහුට නොහැකියාවක් නොමැති බැවිනුත්, එහි ද යම් නිර්මාණශීලීත්වයක් ඇති බැවිනුත් ය. එපමණක්ද, ජනාධිපතිගේ නමින් රටේ සෑම ජංගම දුරකථන පරිශීලකයෙකු වෙතම එවා තිබූ එස්.එම්.එස්. වෙසක් සුභ පැතුම ද මොහුට අවශ්‍ය ආකාරයට සකසා මිතුරන් වෙත යවා තිබුණේ ඉන් ඔහුගේ කාලය ඉතිරිවන නිසා වන්නට හැකිය. කෙසේ වුවද, මීට වඩා අතිවිශාල, වචනයේ පරිසමාප්ත ආකාරයෙන්ම හොරකම් ලෙස ගැනෙන ක්‍රියා රටේ සිදු වේ. ඔවුහු ද පන්සිල් ගනිති.
කාම මිථ්‍යාචාරය ද, මුසාව ද, මෙලෙසම ය. සමහරුන්ට වැරදි කාම සේවනය විලාසිතාවකි. මුසාව පුරුද්දකට ගොසින් ය. විද්‍යුත් මාධ්‍ය තුළ මුසාව හා රැවටීම සඳහා ම නිර්මාණය වූ වැඩසටහන් ද ඇත. එනමුත් ඒවායේ පෝය දිනය පුරාවට ආගමික වැඩසටහන් ය.
මේ වෙසඟේ කොළඹ නගරය අත්‍යාලංකාරව සරසා තිබේ. මේ සියලු ආලෝක පූජා බුදුරජාණන් වහන්සේ උදෙසාය, උන්වහන්සේ නිසාය. වෙසක් බලන්නට යන්නෝ ද ඒ බව සිත් හි දරාගත යුතුය. කට ගොන්නක් බී ගෙන, ඇඳි වතෙන් කොටසක් නැතිව, බජව් දමමින්, හූ කියමින් යන්නේ කොහේදැ යි මදකට සිතිය යුතුය. පිළිවෙතින් පෙළගැසීමට නොහැකි නම් අඩුම තරමින් ප්‍රතිපත්තිගරුක ජීවිතයක් ගෙවීමටවත් ඉටා ගත යුතුය.
